Κείμενο 2:
Μια βόλτα στον γοητευτικό μεσαιωνικό οικισμό της Άνω Σύρου
Ο μεσαιωνικός οικισμός της Άνω Σύρου είναι ένας γοητευτικός τόπος σε ένα ξεχωριστό νησί, με πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία και σημεία. Μεγάλη ιστορία, δυναμικό παρόν, μοναδική θέα, αναπάντεχα μαγαζιά, ατελείωτα σκαλοπάτια, έντονη καθολική αύρα, πολλές εκκλησίες και μπόλικες γάτες. Είναι ο τόπος όπου μεγάλωσε ο Μάρκος Βαμβακάρης αλλά και ο λόφος που έσωσε χιλιάδες Συριανούς από τις πειρατικές επιδρομές. Είναι το θεωρείο της Ερμούπολης και μέχρι πριν από λίγα χρόνια ένας από τους παλαιότερους δήμους του νέου ελληνικού κράτους με έτος ίδρυσης το 1834.[…]
H Άνω Σύρος ή Άνω Χώρα, όπως αναφερόταν παλιότερα, βρίσκεται στον έναν από τους δύο μεγάλους λόφους πάνω από την Ερμούπολη. Αναφέρεται ενίοτε και ως «λόφος των καθολικών» και είναι εκείνος που βρίσκεται αριστερά, μπαίνοντας στο λιμάνι. Άρχισε να κατοικείται ως μια πιο ασφαλής τοποθεσία από τους κατοίκους της Σύρου κατά τον Μεσαίωνα, όταν το νησί δεχόταν συχνές επιδρομές από πειρατές. […]
Εκεί συγκεντρώθηκαν κυρίως οι καθολικοί κάτοικοι του νησιού που έλκουν την καταγωγή τους από Ενετούς εμπόρους και Φράγκους σταυροφόρους. Η έντονη παρουσία των καθολικών ήταν αυτή που κράτησε το νησί σε απόσταση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, αφού τέθηκε υπό την προστασία των Γάλλων και πλήρωνε φόρο υποτέλειας στους Οθωμανούς. Αυτός είναι και ένας βασικός λόγος που γενικά η Σύρος έχει διαφορετική αύρα από άλλα νησιά των Κυκλάδων.
Είναι από τους λίγους μεσαιωνικούς οικισμούς στην Ελλάδα που βρίσκεται σε τόσο καλή κατάσταση και κατοικείται κανονικά εδώ και σχεδόν οκτώ αιώνες. Δεν είναι προσβάσιμος με αυτοκίνητο ή μηχανάκι και αυτό σίγουρα έχει συμβάλει στη διατήρηση της αυθεντικότητάς του.
Ο μεσαιωνικός οικισμός είναι γεμάτος πλακόστρωτα δρομάκια (κανένα δεν ξεπερνά τα δύο-δυόμισι μέτρα πλάτος), σκαλιά και σπίτια που μπλέκονται το ένα με το άλλο με χαρακτηριστική οικονομία χώρου. Πολλές ταράτσες σπιτιών είναι αυλές κάποιων άλλων. Εκτός από την οικονομία του χώρου, αυτή η ρυμοτομία παρείχε και ασφάλεια από τις πειρατικές επιδρομές. Τα μεσαιωνικά και τα καθολικά στοιχεία είναι διάσπαρτα και εμφανή όπου κι αν κοιτάξεις. Η θέα, μοναδική! Αν είσαι τυχερός και η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, από πολλά μπαλκόνια, δρομάκια και ξέφωτα της Άνω Σύρου διακρίνεις εύκολα την Τήνο, τη Δήλο, την Πάρο και τη Νάξο. Είναι σαν να βρίσκεσαι στο θεωρείο της Ερμούπολης.
https://www.lifo.gr/tropos-zois/travel/
mia-bolta-ston-goiteytiko-mesaioniko-oikismo-tis-ano-syroy
(απόσπασμα)